Ο καλός ύπνος μπορεί να φρενάρει το Αλτσχάιμερ, δείχνει νέα μελέτη
Το υπνωτικό σουβορεξάντη μπορεί να προκαλέσει μικρές αλλά μετρήσιμες μειώσεις στις πρωτεΐνες που σχετίζονται με το Αλτσχάιμερ.
Ο ύπνος παίζει πολύ σημαντικότερο ρόλο στην υγεία του εγκεφάλου απ’ όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα. Νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό Annals of Neurology δείχνει ότι ένα κοινό φάρμακο για την αϋπνία, η σουβορεξάντη, μπορεί να περιορίσει την επιβάρυνση του εγκεφάλου από πρωτεΐνες που συνδέονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ. Αν και τα ευρήματα δεν αποτελούν λύση ή θεραπεία, ενισχύουν την ιδέα ότι ο καλός ύπνος είναι θεμέλιο για την προστασία της μνήμης και της γνωστικής λειτουργίας.
Μελέτη σε υγιείς ενήλικες δείχνει μικρή μείωση πρωτεϊνών Αλτσχάιμερ
Όπως διαβάζουμε στο Science Alert, η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε εθελοντές μέσης ηλικίας χωρίς διαγνωσμένα προβλήματα ύπνου ή μνήμης και εξέτασε τις επιδράσεις της σουβορεξάντης. Για δύο βράδια οι συμμετέχοντες έλαβαν το φάρμακο ή ένα εικονικό χάπι, ενώ οι επιστήμονες παρακολουθούσαν τον οργανισμό τους για αλλαγές σε δύο πρωτεΐνες που συνδέονται με την Αλτσχάιμερ: την αμυλοειδή και την tau. Οι μειώσεις που καταγράφηκαν ήταν μικρές αλλά μετρήσιμες, υποδηλώνοντας ότι ο ύπνος μπορεί να βοηθά τον εγκέφαλο να «ξεπλένει» ουσίες που συνδέονται με τη νευροεκφυλιστική διαδικασία.
Ο ύπνος είναι «σύστημα καθαρισμού» του εγκεφάλου
Αυτό που ξεχωρίζει από την έρευνα είναι η ιδέα πως ο ύπνος δεν είναι απλώς ξεκούραση, αλλά απαραίτητη διαδικασία καθαρισμού για τον εγκέφαλο. Όταν ο ύπνος είναι διαταραγμένος για μεγάλο διάστημα, μπορεί να συσσωρεύονται τοξικά μόρια που τελικά οδηγούν σε βλάβες. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί άνθρωποι που αναπτύσσουν Αλτσχάιμερ εμφανίζουν προβλήματα ύπνου πολύ πριν ξεκινήσουν οι διαταραχές μνήμης. Έτσι, η έγκαιρη αντιμετώπιση της κακής ποιότητας ύπνου ίσως λειτουργεί προληπτικά, ανεξάρτητα από το αν κάποιος χρησιμοποιεί φάρμακα.
Παρόλα αυτά, οι επιστήμονες παραδέχονται ότι η σχέση ύπνου και Αλτσχάιμερ παραμένει σύνθετη. Η επικρατούσα θεωρία ότι οι πρωτεϊνικές συσσωρεύσεις είναι ο βασικός «ένοχος» αμφισβητείται όλο και περισσότερο, καθώς θεραπείες που στοχεύουν αποκλειστικά στη μείωση αυτών των πρωτεϊνών δεν έχουν δώσει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα ευρήματα δεν έχουν αξία· ίσως ο ύπνος είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες που συμβάλλουν στην εξέλιξη της νόσου, και όχι η μοναδική λύση.
Η σημασία της υγιεινής ύπνου
Αντί λοιπόν να βλέπουμε τα υπνωτικά ως πανάκεια για τον εγκέφαλο, η πιο ώριμη προσέγγιση είναι να δώσουμε έμφαση στις καλές συνήθειες ύπνου. Το σταθερό ωράριο, το ήρεμο περιβάλλον, ο περιορισμός οθονών πριν τον ύπνο και η αντιμετώπιση παθήσεων όπως η υπνική άπνοια αποτελούν πρακτικές ασφαλείς, δωρεάν και αποδεδειγμένα ωφέλιμες για την υγεία του εγκεφάλου.
Οι ερευνητές εκφράζουν αισιοδοξία ότι στο μέλλον ίσως υπάρξουν φάρμακα που θα αξιοποιούν την κυκλική σχέση ύπνου και εγκεφαλικής υγείας ώστε να καθυστερούν την άνοια. Η ποιότητα του ύπνου είναι επένδυση για τη μνήμη και την ψυχική διαύγεια και ο δρόμος για έναν υγιή εγκέφαλο ξεκινά από την απλή, καθημερινή φροντίδα του ύπνου μας.
